1º poenae medicinales seu censurae, quae in cann. 1331‑1333 recensentur;

            2º poenae expiatoriae, de quibus in can. 1336.

            1º legem a superiore auctoritate latam congrua poena munire, servatis competentiae limitibus ratione territorii vel personarum;

            2º poenis lege universali in aliquod delictum constitutis alias poenas addere;

            3º poenam lege universali constitutam ut indeterminatam vel facultativam determinare aut obligatoriam reddere.

            1º sextum decimum aetatis annum nondum explevit;

            2º sine culpa ignoravit se legem vel praeceptum violare; ignorantiae autem inadvertentia et error aequiparantur;

            3º egit ex vi physica vel ex casu fortuito, quem praevidere vel cui praeviso occurrere non potuit;

            4º metu gravi, quamvis relative tantum, coactus egit, aut ex necessitate vel gravi incommodo, nisi tamen actus sit intrinsece malus aut vergat in animarum damnum;

            5º legitimae tutelae causa contra iniustum sui vel alterius aggressorem egit, debitum servans moderamen;

            6º rationis usu carebat, firmis praescriptis cann. 1324, § 1, n. 2, et 1326, § 1, n. 4;

            7º sine culpa putavit aliquam adesse ex circumstantiis, de quibus in nn. 4 vel 5.

            1º ab eo, qui rationis usum imperfectum tantum habuerit;

            2º ab eo qui rationis usu carebat propter ebrietatem aliamve similem mentis perturbationem, quae culpabilis fuerit, firmo praescripto can. 1326, § 1, n. 4;

            3º ex gravi passionis aestu, qui non omnem tamen mentis deliberationem et voluntatis consensum praecesserit et impedierit, et dummodo passio ipsa ne fuerit voluntarie excitata vel nutrita;

            4º a minore, qui aetatem sedecim annorum explevit;

            5º ab eo, qui metu gravi, quamvis relative tantum, coactus est, aut ex necessitate vel gravi incommodo egit, si delictum sit intrinsece malum vel in animarum damnum vergat;

            6º ab eo, qui legitimae tutelae causa contra iniustum sui vel alterius aggressorem egit, nec tamen debitum servavit moderamen;

            7º adversus aliquem graviter et iniuste provocantem;

            8º ab eo, qui per errorem, ex sua tamen culpa, putavit aliquam adesse ex circumstantiis, de quibus in can. 1323, nn. 4 vel 5;

            9º ab eo, qui sine culpa ignoravit poenam legi vel praecepto esse adnexam;

            10º ab eo, qui egit sine plena imputabilitate, dummodo haec gravis permanserit.

            1º eum, qui post condemnationem vel poenae declarationem ita delinquere pergit, ut ex adiunctis prudenter eius pertinacia in mala voluntate conici possit;

            2º eum, qui in dignitate aliqua constitutus est, vel qui auctoritate aut officio abusus est ad delictum patrandum;

            3º eum, qui, cum poena in delictum culposum constituta sit, eventum praevidit et nihilominus cautiones ad eum vitandum omisit, quas diligens quilibet adhibuisset;

            4º eum, qui deliquerit in statu ebrietatis aliusve mentis perturbationis, quae sint de industria ad delictum patrandum vel excusandum quaesitae, aut ob passionem voluntarie excitatam vel nutritam.

            Can. 1331 - § 1. Excommunicatus prohibetur:

            1º Eucharistiae Sacrificium et reliqua sacramenta celebrare;

            2º sacramenta recipere;

            3º sacramentalia administrare et reliquas cultus liturgici caeremonias celebrare;

            4º in celebrationibus antea recensitis ullam partem activam habere;

            5º ecclesiastica officia, munera, ministeria et functiones exercere;

            6º actus regiminis ponere.

            § 2. Quod si excommunicatio ferendae sententiae irrogata vel latae sententiae declarata sit, reus:

            1º si agere velit contra praescriptum § 1, nn. 1-4, est arcendus aut a liturgica actione est cessandum, nisi gravis obstet causa;

            2º invalide ponit actus regiminis, qui ad normam § 1, n. 6, sunt illiciti;

            3º prohibetur frui privilegiis antea concessis;

            4º retributiones, quae ob titulum mere ecclesiasticum habeat, non acquirit;

            5º inhabilis est ad consequenda officia, munera, ministeria, functiones, iura, privilegia et titulos honorificos.

            Can. 1332 - § 1. Interdictus tenetur prohibitionibus, de quibus in can. 1331, § 1, nn. 1-4.

            § 2. Lex tamen vel praeceptum interdictum definire eo modo potest, ut tantum quaedam singulares actiones, de quibus in can. 1331, § 1, nn. 1-4, vel alia quaedam singularia iura reo prohibeantur.

            § 3. Etiam in casu interdicti praescriptum can. 1331, § 2, n. 1, servandum est.

            Can. 1333 - § 1. Suspensio prohibet:

            1º omnes vel aliquos actus potestatis ordinis;

            2º omnes vel aliquos actus potestatis regiminis;

            3º exercitium omnium vel aliquorum iurium vel munerum officio inhaerentium.

            § 2. In lege vel praecepto statui potest, ut post sententiam vel decretum, quae poenam irrogant vel declarant, actus regiminis suspensus valide ponere nequeat.

            § 3. Prohibitio numquam afficit:

            1º officia vel regiminis potestatem, quae non sint sub potestate Superioris poenam constituentis;

            2º ius habitandi, si quod reus ratione officii habeat;

            3º ius administrandi bona, quae ad ipsius suspensi officium forte pertineant, si poena sit latae sententiae.

            § 4. Suspensio prohibens fructus, stipendium, pensiones aliave eiusmodi percipere, obligationem secumfert restituendi quidquid illegitime, quamvis bona fide, perceptum sit.

            Can. 1334 - § 1. Suspensionis ambitus, intra limites in canone praecedenti statutos, aut ipsa lege vel praecepto definitur, aut sententia vel decreto quo poena irrogatur.

            § 2. Lex, non autem praeceptum, potest latae sententiae suspensionem, nulla addita determinatione vel limitatione, constituere; eiusmodi autem poena omnes effectus habet, qui in can. 1333, § 1 recensentur.

            Can. 1335 - § 1. Si censuram infligat vel declaret in processu iudiciali aut per decretum extra iudicium, auctoritas competens potest quoque eas poenas expiatorias imponere, quas ad iustitiam restituendam vel ad scandalum reparandum necessarias censeat.

            § 2. Si censura prohibeat celebrare sacramenta vel sacramentalia vel ponere actum potestatis regiminis, prohibitio suspenditur, quoties id necessarium sit ad consulendum fidelibus in mortis periculo constitutis; quod si censura latae sententiae non sit declarata, prohibitio praeterea suspenditur, quoties fidelis petit sacramentum vel sacramentale vel actum potestatis regiminis; id autem petere ex qualibet iusta causa licet.

            Can. 1336 - § 1. Poenae expiatoriae, quae delinquentem afficere possunt aut in perpetuum aut in tempus praefinitum aut in tempus indeterminatum, praeter alias, quas forte lex constituerit, sunt quae in §§ 2-5 recensentur.

            § 2. Praescriptio:

            1º commorandi in certo loco vel territorio;

            2º solvendi mulctam pecuniariam seu summam pecuniae in fines Ecclesiae, iuxta rationes ab Episcoporum conferentia definitas.

            § 3. Prohibitio:

            1º commorandi in certo loco vel territorio;

            2º exercendi, ubique aut in certo loco vel territorio aut extra illa, omnia vel aliqua officia, munera, ministeria aut functiones vel aliqua tantum opera officiis aut muneribus inhaerentia;

            3º ponendi omnes vel aliquos actus potestatis ordinis;

            4º ponendi omnes vel aliquos actus potestatis regiminis;

            5º exercendi aliquod ius vel privilegium aut utendi insignibus vel titulis;

            6º fruendi voce activa vel passiva in electionibus canonicis vel partem habendi cum iure ferendi suffragium in consiliis vel collegiis ecclesialibus;

            7º deferendi habitum ecclesiasticum vel religiosum.

            § 4. Privatio:

            1º omnium vel aliquorum officiorum, munerum, ministeriorum aut functionum vel aliquorum tantum operum officiis aut muneribus inhaerentium;

            2º facultatis confessiones excipiendi vel praedicandi;

            3º potestatis regiminis delegatae;

            4º alicuius iuris vel privilegii aut insignium vel tituli;

            5º totius vel partis remunerationis ecclesiasticae, iuxta rationes ab Episcoporum conferentia statutas, salvo quoque praescripto can. 1350, § 1.

            § 5. Dimissio e statu clericali.

            Can. 1337 - § 1. Prohibitio commorandi in certo loco vel territorio sive clericos sive religiosos afficere potest; praescriptio autem commorandi, clericos saeculares et, intra limites constitutionum, religiosos.

            § 2. Ut praescriptio commorandi in certo loco vel territorio irrogetur, accedat oportet consensus Ordinarii illius loci, nisi agatur de domo extradioecesanis quoque clericis paenitentibus vel emendandis destinata.

            Can. 1338 - § 1. Poenae expiatoriae, quae in can. 1336 recensentur, numquam afficiunt potestates, officia, munera, iura, privilegia, facultates, gratias, titulos, insignia, quae non sint sub potestate Superioris poenam constituentis.

            § 2. Potestatis ordinis privatio dari nequit, sed tantum prohibitio eam vel aliquos eius actus exercendi; item dari nequit privatio graduum academicorum.

            § 3. De prohibitionibus, quae in can. 1336, § 3, indicantur, norma servanda est, quae de censuris datur in can. 1335, § 2.

            § 4. Latae sententiae eae tantum poenae expiatoriae esse possunt, quae ut prohibitiones in can. 1336, § 3, recensentur vel aliae quae forte lege aut praecepto constitutae sint.

            § 5. Prohibitiones de quibus in can. 1336, § 3, numquam sunt sub poena nullitatis.

            1º poenae irrogationem in tempus magis opportunum differre, si ex praepropera rei punitione maiora mala eventura praevideantur, nisi necessitas urgeat scandalum reparandi;

            2º a poena irroganda abstinere vel poenam mitiorem irrogare aut paenitentiam adhibere, si reus emendatus sit, necnon scandalum et damnum forte illatum reparaverit, aut si ipse satis a civili auctoritate punitus sit vel punitum iri praevideatur;

            3º obligationem servandi poenam expiatoriam suspendere, si reus primum post vitam laudabiliter peractam deliquerit neque necessitas urgeat reparandi scandalum, ita tamen ut, si reus intra tempus ab ipso iudice determinatum rursus deliquerit, poenam utrique delicto debitam luat, nisi interim tempus decurrerit ad actionis poenalis pro priore delicto praescriptionem.

            1º Ordinarius, qui iudicium ad poenam irrogandam vel declarandam promovit vel decreto eam per se vel per alium irrogavit vel declaravit;

            2º Ordinarius loci in quo delinquens versatur, consulto tamen, nisi propter extraordinarias circumstantias impossibile sit, Ordinario, de quo sub n. 1.

            1º Ordinarius suis subditis;

            2º Ordinarius loci etiam iis qui in ipsius territorio versantur vel ibi deliquerint;

            3º quilibet Episcopus in actu tamen sacramentalis confessionis.

            1º praecepti auctor;

            2º Ordinarius qui iudicium ad poenam irrogandam vel declarandam promovit vel decreto eam per se vel per alium irrogavit vel declaravit;

            3º Ordinarius loci, in quo delinquens versatur.

            1º de delictis Congregationi pro Doctrina Fidei reservatis, quae normis specialibus subiciuntur;

            2º firmo praescripto n. 1, de actione ob delicta de quibus in cann. 1376, 1377, 1378, 1393, § 1, 1394, 1395, 1397, 1398, § 2, quae septennio praescribitur, vel de ea ob delicta de quibus in can. 1398, § 1, quae viginti annorum spatio praescribitur;

            3º de delictis quae non sunt iure communi punita, si lex particularis alium praescriptionis terminum statuerit.

            1º qui impediunt libertatem ministerii vel exercitium potestatis ecclesiasticae aut legitimum rerum sacrarum vel bonorum ecclesiasticorum usum, aut perterrent eum qui potestatem vel ministerium ecclesiasticum exercuit;

            2º qui impediunt libertatem electionis aut perterrent electorem vel electum.

            1º qui bona ecclesiastica subtrahit vel impedit ne eorundem fructus percipiantur;

            2º quisine praescripta consultatione, consensu vel licentia aut sine alio requisito iure ad validitatem vel ad liceitatem imposito bona ecclesiastica alienat vel in ea actus administrationis exsequitur.

            1º qui delictum de quo in § 1, n. 2, ex sua gravi culpa committit;

            2º qui aliter graviter neglegens in bonis ecclesiasticis administrandis repertus fuerit.

            1º qui ad ordinem sacerdotalem non promotus liturgicam eucharistici Sacrificii actionem attentat;

            2º qui, praeter casum de quo in can. 1384, cum sacramentalem absolutionem dare valide nequeat, eam impertire attentat, vel sacramentalem confessionem audit.

            1º qui ecclesiasticum documentum publicum falsum conficit, vel verum mutat, destruit, occultat, vel falso vel mutato utitur;

            2º qui alio falso vel mutato documento utitur in re ecclesiastica;

            3º qui in publico ecclesiastico documento falsum asserit.

            1º qui delictum committit contra sextum Decalogi praeceptum cum minore vel cum persona quae habitualiter usum imperfectum rationis habet vel cui ius parem tutelam agnoscit;

            2º qui sibi devincit aut inducit minorem aut personam quae habitualiter usum imperfectum rationis habet aut eam cui ius parem tutelam agnoscit, ut pornographice sese ostendat vel exhibitiones pornographicas, sive veras sive simulatas, participet;

            3º qui contra bonos mores sibi comparat, detinet, exhibet vel divulgat, quovis modo et quolibet instrumento, imagines pornographicas minorum vel personarum quae habitualiter usum imperfectum rationis habent.