Alle ore 09.00 di oggi venerdì 12 ottobre 2001, alla presenza del Santo Padre, con il canto dell’Hora Tertia, ha avuto luogo la Diciottesima Congregazione Generale, per la Relatio Post Disceptationem. Presidente Delegato di turno Em.mus D.nus Card. Bernard AGRE, Archiepiscopus Abidianensis (Abidjan).

A questa Congregazione Generale che si è conclusa alle ore 10.45 erano presenti 223 Padri.

È intervenuto in questa Diciottesima Congregazione Generale il Relatore Generale Aggiunto Em.mus D.nus Jorge Mario BERGOGLIO, S.I., Archiepiscopus Bonaërensis (Buenos Aires) per la lettura in latino della Relatio post disceptationem. Nella seconda relazione, a conclusione della discussione generale sul tema sinodale in Aula, il Relatore Generale Em.mus D.nus Card. Edward Michael EGAN, Archiepiscopus Neo-Eboracensis (New York), insieme al Relatore Generale Aggiunto ha sintetizzato i vari interventi succedutisi in queste giornate nelle Congregazioni Generali e ha offerto alcune linee di orientamento per facilitare i lavori dei Circoli Minori.

Pubblichiamo qui di seguito il testo integrale della Relatio post disceptationem:

1. Hanc praesentantes relationem post interventus in Aula prolatos, Beatissimo Patri gratum animum volumus exprimere propter suam constantem praesentiam attenta auditione sociatam quae nobis intulit animos, ut communi consilio quidquid nobis est curae consideraremus. Ipse ad hunc coetum nos convocans synodalem, simul invitavit ut una cum ipso "spei limen" transgrederemur. Hoc nobis offerens thema ad quod nostrae referrentur meditationes, a nobis postulavit ut in Christi Evangelium nostros defigeremus oculos. Seu melius: in Christum-Evangelium, in Illum nempe in quo omnes promissiones Dei suam ultimam et definitivam invenerunt adimpletionem. Quia promissiones omnes in Ipso sunt in rem deductae, nobis pignus gloriae futurae est datum atque concessum est ut simus, simul cum omnibus nostrarum Ecclesiarum Christifidelibus, homines spei qui cum spe loquuntur. Saepenumero, nostrorum laborum synodalium decursu, perspicuum est effectum, omnes Episcopos, cum Ecclesia universa, in Romano Pontifice, Petri Successore, principium et visibile fundamentum agnoscere unitatis in fide atque communionis. Haec Ecclesiae unitas est utique dives fons fiduciae et spei pro futura missione christianorum in mundo, quippe quae sponsio est continuitatis veritatis Evangelii et eo ipso sponsio spei mundi. Commoto et grato animo, in memoriam revocavimus opus Summi Pontificis atque Apostolicae Sedis; ipsi etenim in pluribus institutionalibus et personalibus condicionibus navitate et efficacitate intervenientes, solamen obtulerunt atque spem.

2. Gratitudinis etiam testimonium dare velim Eminentissimo Secretario Generali, fratribus in Christo atque sororibus in Secretaria Generali laborantibus atque Secretarii specialis adiutoribus qui nobis Relatoribus et Secretario speciali huius synodalis coetus, fuerunt adiumento ad omnes interventus colligendos et ad synthesim reducendos hac in relatione. Huius relationis scopus est indicare puncta praecipua quae profundius sunt consideranda ut ad optatum synodalem consensum denique perveniamus. Hac de causa, nostra specialis cura fuit niti ut ideae manifestatae carperentur, et simul attentionem revocare in quaedam themata ad titulum huius coetus synodalis pertinentia: "Episcopus minister Evangelii Iesu Christi propter spem mundi". Conscii utique sumus, praeter coagmentationem per normas necessariam, celebrationem synodalem semper actum spiritualem implicare religionis et adorationis.

3. Conscii praeterea sumus celebrationem et orationem processum synodalem esse comitatas, quae quasi atmospheram spiritualem nostrae constituerunt congregationis seu nostri "communis itineris" (sunodos). Confidimus denique Patres synodales, non obstantibus brevitate et indole compendiosa huius Relationis post disceptationem, in ea reverberationem suorum interventuum et propositorum inventuros esse. Relatio post disceptationem, cum voluntate assequendi consonantiam ad spem et ad inquietudines quae in corde sunt omnium Episcoporum qui suam extulerunt vocem, synodali dynamismo conatur ministrare convergentes efferens opiniones ut in eis attentio et oratio coacerventur, atque ut eae profundioris meditationis in circulis minoribus sint obiectum.

4. "Vobis enim sum Episcopus, vobiscum sum christianus" (1): haec verba Sancti Augustini in Congregationius Generalibus iterum iterumque repetita faciunt ut percipiamus Episcopum hominem esse Ecclesiae, partem constituere Ecclesiae, quae vera est sponsa Christi, "Dei Verbum religiose audiens et fidenter proclamans" (2). Ecclesia est sanctus fidelis Dei Populus, qui in sua universalitate "in credendo falli nequit" (3). Ipsa sese mundo ostendit in suis perceptibilibus aspectibus qui sunt "martyria, leitourgia, diakonia". Hac de causa, Episcopus, homo Ecclesiae, vocatur ad sensum Ecclesiae habendum.

5. Pluries in Aula expressiones audivimus quae viventes sunt imagines Episcopi eiusque ministerii episcopalis. Sponte redeunt in memoriam expressiones Constitutionis de Ecclesia Lumen gentium, quae in contextu in quo mysterium Ecclesiae vult explanare, suam naturam asserit describi et agnosci per varietatem imaginum e Sacra Scriptura et ex Traditione ecclesiastica desumptarum (4). Etiam nunc, intentione nostrum animum dirigendi in figuram Episcopi, in eius mysterium atque ministerium, optamus repetere et evocare quasdam ex imaginibus quae in hac synodali Aula sunt commemoratae. Agitur de imaginibus pastoris, piscatoris, solliciti custodis, patris, fratris, amici, consolatoris, servi, magistri, viri fortis, sacramenti bonitatis etc. Agitur de imaginibus quae Episcopum praesentant tamquam virum fidei et virum visionis, virum spei et virum luctae, virum mansuetudinis et virum communionis. Agitur de imaginibus quae ostendunt ingressum in successionem apostolicam ingressum etiam in luctam pro Evangelio secum ferre.

6. In hoc peculiari momento historiae nostrae - sicut plures in Episcopatu fratres in hac synodali Aula asseruerunt - pax et unitas humanae conviventiae minationes patiuntur. Coram hoc facto Episcopus, minister Evangelii Iesu Christi propter spem mundi, percipit se esse vocatum ut homo sit pacis, reconciliationis et communionis. Rationes quae electionem huius prospectus iustificant, substantialiter ad duas reducuntur atque utraque invenitur in Instrumento laboris. Agitur praesertim de agnoscendo, ut iterum verba sumamus epistulae Communionis notio, conceptum communionis esse "in corde autocognitionis Ecclesiae quatenus ipsa est Mysterium unionis personalis uniuscuiusque hominis cum divina Trinitate et cum ceteris hominibus" (5). Communio correspondet naturae Ecclesiae. Haec communio habetur in Verbo Dei et in Sacramentis. Imprimis in Baptismo qui fundamentum est communionis in Ecclesia, et in Eucharistia quae fons est et culmen totius vitae christianae. Ipsa etenim aedificat communionem christifidelium in Christi Corpore quod est Ecclesia. Sicut etiam asserit Instrumentum laboris, ministerium episcopale in hac ecclesiologia communionis et missionis collocatur quod generat actionem communionis, spiritualitatem communionis et stylum communionis (6). Simul agitur de retinenda consonantia cum themate huius X Coetus Generalis Ordinarii Synodi Episcoporum, qui figuram Episcopi considerat in ipsius relatione servitii Evangelii propter spem mundi. Nunc vero, sicut in Instrumento laboris asseritur, "etiam aetate nostra unitas est signum spei, tum populorum, tum actionis humanae pro mundi reconciliatione. Sed unitas signum est etiam et testimonium visibile veritatis Evangelii... Hic prospectus est mundo indicium spei in dissolutionibus unitatis, in contrapositis, in contentionibus. Vis Ecclesiae est communio, eius debilitas divisio et oppositio" (7).

7. Haec ultima expressio Patres synodales non effugit, qui illam iterate in suis adduxerunt interventibus. Propterea, praesens Relatio post disceptationem, hanc retinens inspirationem atque thema prosequens Synodi, colligere intendit quidquid divites in Aula interventus prolati in lucem adduxerunt, eorum expositionem systematice secundum hoc schema redigens:

• I. Episcopus in communione cum Domino

• II. Episcopus in servitium communionis in Ecclesia universali

• III. Episcopus in servitium communionis in Ecclesia particulari

• IV. Episcopus in servitium communionis in mundo

8. Patres Synodales corde receperunt thema de spirituali vita Episcopi. Hac de re expressiones quasdam collegimus, in quibus oportet mentem defigere. Ut supra dictum est, Ecclesiae robur et vis est communio, debilitas autem divisio. Episcopus hac vi communionis innititur, ut promptus et expeditus sit Deo, conscius de eo quod ipse ad sanctitatem sedulitatemque vocetur. Solus Episcopus, qui in communione est cum Deo, inservit spei; solum cum in nubem obscuram et luminosam mysterii trinitarii, Patris, Filii et Spiritus Sancti sit ingressus, poterit obtinere Episcopus in se evidentius signa impressa de eo quod sit in Ecclesia pater, frater et amicus. Vocatus est ut suum ingrediatur mysterium et sic possit suum ministerium et charisma exercere; inde eius sensus martyrii. Episcopi orantis imago pluries apparuit, et testis exstat sanctitatis et orationis, testis etiam temporis salutis et gratiae. In Eucharistia celebranda, in silentio et meditatione, adorat et intercedit pro populo. Peccatorum suorum sibi conscius, paenitentiae sacramentum frequentat, et mirabilia Dei in decursu temporum agnitor, quotidianam celebrat laudem in Liturgia Horarum.

9. Ut multi dixerunt in Aula, sanctitatem episcoporum peculiares rationes postulant, ultra illas quae omnibus christifidelibus idoneae sunt quaeque leguntur in capite quinto Constitutionis Lumen Gentium. Sanctitatis episcoporum notio apte evolvitur dum episcopatus sacramentalitas tractatur. Huius sacramenti vi episcopalis ordinatio non est mere actus iuridicus qui ampliorem iurisdictionem presbytero confert, sed Christi actio, qui, Spiritum summi sacerdotii donans, ordinandum sanctificat cum sacramentum recipit; id ulterius exigit illa gratiae auxilia quibus eget ad missionem implendam et munera gerenda. Episcopus tandem sanctificat seipsum in ministerio exercendo et eiusdem ministerii vi.

10. Itaque, cum sanctificandi munus inter munera Episcopis collata in sacramentali ordinatione adest, notatum fuit eius exercitium non concludi in sacramentis conficiendis sed includere navitatem omnem et vitam ipsam Episcopi, quibus fideles ad sanctitatem perducuntur. Omnis Episcopus exemplum vitae sanctae fidelibus praebere debet veluti magister ac testis "sanctitatis pedagogiae", de qua Ioannes Paulus II in apostolicis litteris "Novo millennio ineunte" scripsit (8). Episcopus etiam, si non solum historiam totius Ecclesiae, sed et ipsius dioecesis historiam consideret, bene scit se circumdatum esse nube testium, qui iter demonstrant. Episcopi tandem, sanctitate vitae, veluti martyrio quodam Christo oblato, humiliter quaerit et identificari cum bono Pastore, qui vitam dat pro ovibus suis (cf. Io 15,13), et sua facere Verba Iesu: pro eis ego sanctifico meipsum (Io 17,19). Episcopus vitam degit in omni loco et in omnibus rerum adiunctis sub intuitu Iesu, qui crucem amplectitur, et ita sanctitas episcopi duplicem secum fert amorem vehementem, amorem scilicet Evangelii Iesu Christi et amorem eiusdem populi egentis salute. Hic amor in bonitate et mansuetidine beatitudinum manifestatur. Agnoscere se nihilum esse et peccatorem, qui electionis gratiam accepit a summa bonitate Patris, facit ut radicetur hic duplex et vehemens amor.

11. Una cum propositis de Episcopi sanctitate et vita spirituali, multi Patres synodales de Episcopi permanente formatione tractaverunt. Etsi ea omnibus membris Ecclesiae necessaria sit, ut clare explicatur in exhortationibus apostolicis postsynodalibus Christifideles laici, Pastores dabo vobis, et Vita consecrata, Episcopi maxime ea indigent. Inter plurimas rationes indicatas exstat ministerium missionale Episcopi, cui, veluti Pontifici, competit quasi pontem instituere inter Evangelium et mundum. Licet Sanctae Sedis Dicasteria (Congregatio pro Episcopis, Congregatio pro Gentium evangelizatione...) valida incepta iam promoverint, sensum huius formationis necnon scopos praecipuos ad episcopi ministerium pertinentes definire oportet, ne tantum singulorum Episcoporum proposito relinquatur, sed roboretur diversiis consiliis, etiam institutionalibus. Exempli gratia, Episcopo, fidei magistro, opus est permanens formatio in theologia dogmatica, morali, pastorali et spirituali.

12. Inter elementa a Patribus synodalibus notatas ad sanctitatem episcopi pertinentia, eminet paupertas. Episcopus, vir corde pauper, Christi pauperis est imago, Christum pauperem imitatur, et omnia intuetur ut pauper. Eius enim austeritas et parsimonia plenam libertatem in Domino largiuntur. Summus Pontifex nos monebat ut consideremus "animum nostrum quoad bona terrena, eorumque usum... ut inspiciamus quousque in Ecclesia conversio personarum et communitatum in paupertatem effectivam fuerit deducta... ut pauperes simus in Evangelii ministerium" (9). His verbis Ioannes Paulus II nos admonet de Evangelio radicitus sequendo, iuxta quod beatus est qui pauperem se facit propter Regnum, ad Christum pauperem comitandum et ad vitam in communione degendam cum fratribus, secundum formam apostolicam vivendi, de qua legimus in Actibus Apostolorum (10).

13. Saepenumero in Aula assertum est vocationem Episcopi cum Petro et sub Petro dimensionem habere universalem quae limites Ecclesiae particularis transcendit. Eius ministerium ad totam Ecclesiam apertum ab eius exigitur primaria condicione membri Collegii episcopalis. Singuli namque Episcopi tamquam Collegii Episcopalis membra et legitimi Apostolorum successores "ea sollicitudine pro universa Ecclesia ex Christi institutione et praecepto tenentur, quae, etiamsi per actum iurisdictionis non exerceatur, summopere tamen confert ad Ecclesiae universalis emolumentum... Ceterum hoc sanctum est quod, bene regendo propriam Ecclesiam ut portionem Ecclesiae universalis, ipsi efficaciter conferunt ad bonum totius mystici Corporis quod est etiam corpus Ecclesiarum" (11). Inter Ecclesias particulares et Ecclesiam universalem, exsistit revera, sicut Concilium Vaticanum II docet, relatio mutuae interioritatis (12). Talis unitas non solum in Eucharistia radicatur, sed etiam in Episcopatu, quia utrumque e voluntate Christi inter se essentialiter coniunguntur. Episcopus igitur in servitium est Ecclesiae universalis in veritate et caritate. Docilis Spiritui Sancto qui, Ecclesiam aedificando, unitatem et diversitatem efficit, Episcopus harmonicae huius pluralitatis aspectuum conscius esse debet: ipse Spiritus Sanctus harmonia est. Inde Episcopus suam vocationem ducit in rem, unitatem omni conflictui praeferens. Huius communionis cum Ecclesia universali conscientia -sicut efferebatur in Aula- singulos impellit Episcopos ad sollicitudinem omnium Ecclesiarum eosque ducit ad sollicitudinis et solidaritatis habitum cum illis omnibus, qui habitus in prima traditione apostolica incepit, sicut nobis revocat in memoriam collecta pro pauperibus hierosolymitanis.

14. Episcopi tamquam membra collegii episcopalis consecrati sunt non solum pro Dioecesi, sed pro omnium hominum salute (13). Haec doctrina a Concilio Vaticano II edocta in memoriam est revocata in Aula, ut efferretur omnem episcopum conscium esse debere naturae missionalis proprii ministerii pastoralis. Tota pastoralis navitas in propria Dioecesi a spiritu missionali informatur, sic opera evangelizationis suscitare, promovere et dirigere curans ut fidelium ardori missionali addantur animi et talis ardor semper conservetur vivus. Confidere enim possumus fore ut ipse in responsiones vertatur ad vocationem missionalem. Magni momenti est opera missionalia sustinere per cooperationem etiam oeconomicam. Attamen non minoris est momenti, sicut assertum est, dimensionem missionalem in ipsa Ecclesia particulari fovere, promovendo, secundum diversas condiciones rerum, valores fundamentales, sicut agnitionem proximi, diversitatis culturalis observantiam et iustam culturarum diversarum actionem mutuam. Indoles semper magis pluralis sub respectu culturali nostrarum urbium nostrarumque societatum, praesertim ut consequentia migrationum internationalium, novas et ignotas "condiciones missionales" statuit atque peculiarem constituit provocationem missionalem. Ex interventibus autem synodalibus etiam apparuerunt quaedam quaestiones circa relationes inter episcopos dioecesanos et congregationes religiosas missionarias, de quibus profundior petitur meditatio, sicut etiam apparet agnitus ille magnus experientiae thesaurus quem Ecclesia particularis potest ab illis congregationibus vitae consecratae accipere, ita ut in tuto pro illa sit permanentia dimensionis missionalis.

15. In eadem linea communionis cum Ecclesia Universali recte indicata est necessitas pro Episcopo augendae et nutriendae communionis imprimis cum Christi Vicario atque cum arctis collaboratoribus eius qui Curiam constituunt Romanam. Ad eam quidam interventus Patrum synodalium referebantur. In Coetu patuit nunc Praesides Dicasteriorum Curiae e diversis procedere dioecesibus per universum mundum disseminatis. Hoc factum, in suo genere, expressio est catholicitatis Ecclesiae atque communionis ecclesialis. Hanc sumimus occasionem Praesidibus Dicasteriorum et eorum collaboratoribus gratias agendi quam plurimas, quippe qui in Sedis Apostolicae servitium pro omnibus Ecclesiis particularibus operantur. Pari modo, fraterna dimensio communionis pro Synodis requiritur Patriarchalibus et, alio modo, pro Conferentiis Episcopalibus. His in institutis concreta habetur affectus collegialis applicatio, qui "anima est collaborationis inter episcopos sive in campo regionali, sive in nationali, sive in internationali" (14). Propositum quoque est, adiutorium pro activitate Conferentiarum Episcopalium provenire posset a renovato exercitio metropolitani in ambitu propriae provinciae ecclesiasticae.

16. Saepe in Aula ad principium subsidiarietatis facta est appellatio. Interrogatio est effecta circa exitum studii, a Coetu extraordinario Synodi anno 1985 recomendati, circa gradum in quo tale principium posset in Ecclesia applicari (15). Modus, quo haec quaestio in tali Synodi coetu expressa est, ostendit Patres conscios fuisse de soluto problemate non agi. Revera, Pius XII, Paulus VI et denique Ioannes Paulus II (16), sese ad singularem structuram hierarchicam Ecclesiae referentes, quam ipsa e voluntate Christi habet, applicationem principii subsidiaritatis excludebant univocam cum modo quo tale principium in sociologia intelligitur et applicatur. Perspicuum est, cum Episcopus residentialis in sua Dioecesi totam ordinariam, propriam et immediatam habeat potestatem, quae pro exercitio eius pastoralis requiritur muneris, debere quoque exsistere ambitum proprium exercitii autonomi, a legislatione universali agnitum et protectum (17). Alia ex parte, Episcopi dioecesani auctoritas simul exsistit cum illa suprema Romani Pontificis quae etiam episcopalis, ordinaria est et immediata in omnes ecclesias et in omnes pastores et fideles (18). Quaestio de relatione inter utramque potestatem automatice non solvitur per appellationem ad principium subsidiarietatis, sed potius per principium communionis, de quo saepe in Aula synodali sermo est factus.

17. Pluries indicatum est, modum concretum, quem Episcopus habet offerendi servitium pro communione in Ecclesia universali, esse illum assumendi suam vocationem dialogum oecumenicum promovendi. Separationis scandalum signum est contra spem. Quaestio oecumenica inter magnas provocationes initii novi millennii adnumeranda est atque ut punctum centrale in activitate pastorali Episcopi. Iam nunc multa fieri possunt, dum in itinere sumus ad plenam communionem circa Domini mensam. Imprimis attendendum est ad oecumenismum in vita quotidiana, ad habitus caritatis, acceptionis et collaborationis; quibus addenda est receptio validorum successuum dialogi oecumenici. Neque oblivioni est mandanda oecumenica formatio non tantum laicorum et sacerdotum, sed etiam, et primario, nostra, Episcoporum. Et praecipue, sicut uniti fuerunt Apostoli in oratione cum Maria, coniuncti esse debemus in oratione pro unitate ut nova Pentecostes eveniat. Vita interna Catholicae Ecclesiae perspicuum esse debebit testimonium unitatis in traditionum spiritualium, liturgicarum et disciplinarium diversitate. Singulari attentione, Patres synodales respexerunt Ecclesias Orientales considerantes divites, venerandas et antiquas earum traditiones, inter quas eminet Patriarchalis institutio. Ex interventibus Patrum synodalium ab Ecclesiis Orientalibus catholicis apparuit grave problema, novum, sed magni ponderis, emigrationis eorum fidelium. Relate ad illud necessarium erit novam ordinationem instituere pastoralem quae illis fidelibus in condicione "diasporae" adiutorium offerat.

18. Relate ad Episcoporum Synodum potest dici consensum generalem haberi de valore huius instituti tamquam collegialitatis episcopalis instrumenti et tamquam expressionis communionis Episcoporum cum Summo Pontifice. Alia ex parte, quorumdam Patrum suggestiones circa necessitatem vel opportunitatem methodum in coetibus synodalibus adhibitum revisioni subiiciendi, fortasse alio in ambitu essent aggrediendae; videtur enim profunda disceptatio circa tale thema limites superare specificos huius coetus synodalis. Quidam interventus proposuerunt conventus Summi Pontificis cum Praesidentibus Conferentiarum Episcopalium ad agendum de problematibus pastoralibus communibus. In memoriam posset revocari iam Coetus Generales Extraordinarios, qui in Ordine Synodi praevidentur, praecise expressionem synodalem huius typi constituere. Posset proinde institui meditatio de convenientia tales coetus cum maiore frequentia convocandi in futuro, ad themata bene determinata aggredienda et ad Summum Pontificem de condicionibus pastoralibus informandum, quae in diversis mundi plagis exsurgunt.

19. Episcopus, cum sit pars populi Dei, praesentiam habet sacramentalem in medio Populi sui, quem corde paterno deducit. Episcopus vir est promptus populo suo, oves noscit, et proximitas populi compassionem et misericordiam eius excitat; preces cum populo agit et populi modo; precandi formam docet et fidelium preces ipsas moderatur. In illis procedet ut verus liturgus dignitatem celebrationis curans atque fidelitatem ritibus Ecclesiae, necnon vigilabit ne in hac materia habeantur abusus. Hac de re notatum est momentum pietatis popularis, qua gravis humanismus et solidus cristianismus exprimitur, et quae praestantia bona secum fert. "Namque aliquam Dei sitim portendit, quam simplices pauperesque spiritu uni possunt experiri; hominibus tribuit facultatem sese devovendi et strenue impendendi ad apicem usque virtutis, cum de fide profitenda agatur. Acrem secumfert sensum, quo ineffabilia Dei attributa percepi queant: eius nempe paternitas, providentia, praesentia perpetuae benevolentisque caritatis. Ex interiore homine progignit habitus, quos rarius alibi pares aequalesque deprehendas: patientiam dicimus, conscientiam crucis in cotidiana vita ferendae, a rebus abstractionem, liberalem aliorum admissionem, officiosam observantiam" (19).

20. Paragraphi Instrumenti laboris ad episcopale dicatae ministerium in Evangelii servitium (20) inter illos habentur qui saepius in interventibus patrum afferebantur. Ritus impositionis libri Evangeliorum pro nobis omnibus peractus intra celebrationem Ordinationis episcopalis significat tam nostram Evangelio submissionem quam exercitium ministerii semper, etiam usque ad effusionem sanguinis, sub Verbo Dei peragendi. Necnon debere nos Evangelii nuntios esse mites et strenuos. Idem ritus nobis revocat in memoriam nos "Deo et verbo gratiae ipsius" esse commendatos (Act 20, 32), sicut in narratione valedictionis Sancti Pauli Mileti significanter dicitur. Hac de causa, omnes Episcopi officium habent tribuendi in sua vita spirituali magnum spatium orationi, meditationi atque lectioni divinae.

21. Munus docendi Episcoporum tamquam primarium est praesentatum et tamquam munus quod inter illa praecipua Episcopi praecellit (21). Episcopus testis fidei est publicus. Ipse suum munus magisteriale exercet, sicut etiam in Aula efferebatur, intra corpus episcopale et in communione hierarchica cum Collegii Capite et cum aliis eius membris. Praeterea exercitium huius muneris sub multiplicibus et diversis suis aspectibus praesentabatur. Episcopus est qui cum amore Verbum Dei custodit et strenue defendit, qui proclamat et testatur Verbum quod salvat. Dictum in Aula est Episcopum primum esse catechistam in sua Ecclesia particulari et qui propterea officio tenetur sibi validos collaboratores procurare, doctrinalem formationem promovens et curans suorum seminaristarum atque sacerdotum, catechistarum, necnon etiam religiosorum et religiosarum, atque christifidelium laicorum. Non est derelinquenda, sicut Instrumentum laboris animadvertit (22), cura theologis inferendi animos eosque sustinendi ita ut adiuventur ad eorum ducendum laborem cum fidelitate ad Traditionem et cum attentione ad urgentes quaestiones proprii momenti historici. Cum hoc connectitur officium Episcopi ut institutionem promoveat, excellentiam curet atque etiam rectam et opportunam vigilantiam exerceat relate ad studiorum centra, sive academica sive non academica, quae in territorio dioecesis exsistunt, sicut Facultates Theologicae, Universitates et scholae catholicae.

22. Peculiari vi efferebatur Episcopum gratia ordinis sacri capacem esse effectum qui authenticum iudicium exprimat in materia fidei et morum. Episcopi, ut expressionem Concilii Vaticani II repetamus sunt "doctores authentici seu auctoritate Christi praediti, qui populo sibi commisso fidem credendam et moribus applicandam praedicant" (23). Agitur nempe de agnoscenda consonantia cuiusdam doctrinae cum fide baptismali, "ut non evacuetur crux Christi" (1 Cor 7, 17). Hoc officium praedicationis vitalis et fidelis custodiae depositi fidei radicatur, sicut recte et perspicue prolatum est, in gratia sacramentali quae Episcopum in successionem apostolicam inseruit eique grave contulit officium Ecclesiam conservandi in eius apostolicitatis nota. Episcopus propterea vocatur ut custodiat et promoveat Traditionem, seu communicationem unius Evangelii et unius fidei in generationum decursu usque ad finem temporum, cum integra et pura fidelitate ad apostolicam originem, sed etiam cum animo strenuo ad trahendas lucem et vim ex hoc eodem Evangelio ad respondendum novis quaestionibus quae hodie in historia suscitantur et quae respiciunt quaestiones etiam sociales, oeconomicas, politicas, scientificas et technologicas, speciatim in bioeticae ambitu.

23. Fidelitas erga Evangelium et amor spiritus paupertatis movent peculiarem Episcopi charitatem erga pauperes, qui revera sunt nucleus boni Nuntii Iesu. Ipse cum eis ambulat. Episcopus non obliviscitur ipsum, die suae consecrationis episcopalis, de cura pauperum procuranda interrogatum esse. Procedente tempore discit homines contemplari ut Iesus eos intuebatur. Episcopus pater et frater pauperum est suae dioecesis. Invenit, contemplativo intuitu et pastorali caritate, novos vultus quos "vidua, orfanus et advena" in Sacra Scriptura descripti nostris diebus induxerunt. Episcopus scit, Iesum compassionem Dei fuisse erga pauperes, et ideo pauperum ingreditur vitam.

24. Aliud thema in synodalibus interventibus clare manifestum fuit peculiaris cura Episcopi de presbyterii sui sacerdotibus, qui collaboratores immediati sunt et participes ministerialis sacerdotii, cuius plenitudinem Episcopus habet. Ipsi petunt ab Episcopo testimonium bonitatis. In dialogo intimo cum eis benigne se gerit, eis animum infert, et omnem mediocritatis propensionem amovit. Pater et frater est sacerdotum suae dioecesis. Sacerdotes blando amore et diligenti Episcopi donatione egent. Consilium presbyterale, decani et archipresbyteri communionem Episcopi cum presbyterio apte significant.

25. Firmatum est seminarium cordi Episcopi esse debere una cum paterna cura et alumnorum seminarii continuata attentione. In dioecesis vita Seminarium est bonum praestans, amore et solicita diligentia fovendum, et maxime precationibus sustinendum. Vocationes egent tacitis intercessoribus "coram Domino messis". Tantum in precatione problema vocationum ad sacros ordines percipitur, et tantum precatio efficit ut vox domini vocantis audiatur. Vocationes ad vitam specialis consecrationis et ad vitam missionalem pari diligentia fovendae sunt, sicut Summus Pontifex iterum admonuit in Litteris Apostolicis "Novo millennio ineunte" (24). Haec omnia Patres Synodales etiam evolverunt in suis interventibus, quae ad rem sunt deducenda in contextu amplae et diffussae actionis pastoralis de vocationibus, quae paroecias, instituta educationis, familias implicet, et acutam considerationem vitae valorum, et ipsius vitae tamquam vocationis suscitet. Etiam in hac opera Episcopus minister est Evangelii propter spem mundi, quoniam homines in eorum peculiari historia adiuvat ad praesentiam benignam et paternam Dei inveniendam, qui est Pater cui omnes possunt omnino se committere.

26. Exhortatio post-sinodalis Vita Consecrata notavit momentum vitae consecratae in ministerio Episcopi. Antea in documento Mutuae relationes modi et viae indicati sunt ad consecratos sociandos cum vita ecclesiali diocesana. Vita consecrata nostras ecclesias particulares locupletat, clariusque effert sanctitatis et catholicitatis dona. Per plura opera et per praesentiam in locis in quibus modo institutionali hominibus confertur servitium, sicut in scholis, nosocomiis etc. consecrati ostendunt et Ecclesiam efficiunt praesentem in campo salutis, educationis, et totius personae proventus ac maturitatis. Verumtamen in disceptatione animadversum est hoc donum ab Episcopo curandum esse, non tantum quia auxilium adiungit apostolicae navitati dioecesis, sed praesertim quia ipsa baptizati et baptizatae consecratio ecclesiam ornat et auget. Ecclesia gratiam permultam refert vitae consecratae propter officia et testimonia, saepe occulte et magno labore exsecuta. Etiam patet ex variis interventibus synodalibus cor Episcopi promptum esse debere ad formas omnes vitae consecratae admittendas et sociandas cum vita Ecclesiae dioecesanae, ita ut vita consecrata locum habeat in pastorali ordinatione dioecesis. Praesertim convenit proximum esse dioecesanis institutis quae difficultate laborant variis de causis, et de illis curare paterna benignitate et sedulitate.

27. Cum christifideles laici maior pars sint fidelis populi Dei, et in ipsis altius perspiciatur missionalis vis baptismatis, Episcopus huius rei conscius, animo paterno et proximo se erga eos gerere debet, tamquam verum ministerium Ecclesiae Hierarchicae. Laici hoc adiumentum exspectant. Laici auxilio et praesentia indigent Episcopi ad passivitatem vitandam, ita ut recte formentur et capacitates eorum evolvantur. Christifidelis laicus ad apostolatum tenetur vi ipsius sacramenti Baptismi et Confirmationis, quae una cum Eucharistia initiationis christianae sunt sacramenta, quorum virtus missionalis in laicorum apostolatu enitet et excolitur. Apostolatus tamen laicorum in communione cum Episcopo exercendus est, et formae Apostolatus consociati minime negligendae evadunt. Motus etiam ecclesiales ipsam locupletant Ecclesiam, illi vero indigent charismata iudicandi ministerio, quod Espiscopo est peculiare. Efferebatur etiam in aula Episcopi sollicitudo de familia, domestica ecclesia, et de iuvenibus, quibus et certitudine et vitae testimoniis et bonitate plurima est opus.

28. Pastoralis visitatio in paroeciis occasio est opportuna qua Episcopus suis fidelibus occurrit. Paroecia adhuc hodie est nucleus fundamentalis in quotidiana vita diocesis. Ideo praesentia proxima Episcopi eiusque occursus cum parocho, cum laicis diversarum institutionum, et cum populo fideli Dei, vitae diocesanae favet et eam allicit ad arctiorem unionem cum pastore. Ut Episcopus hoc munus recte exsequatur, quod merito in Aula notatum est, illum in sua dioecesi permanere necesse est.

29. Pro toto eius pastorali labore, magni momenti sunt pro Episcopo electio eius collaboratorum maxime immediatorum, bonaque eius Curiae ordinatio, quae organum est servitii erga communionem ecclesialem et quae propterea non deberet considerari tamquam instrumentum ordinis mere administrativi, sed potius radicitus tamquam vivida expressio caritatis pastoralis, in qua Episcopus viciniores collaboratores suae vitae communitariae efficit participes. De momento Tribunalium Ecclesiasticorum est etiam facta mentio.

30. Tamquam expressio communionis dioecesanae etiam efferebatur momentum quod pastoralis dioecesana habet ordinatio quae orationem et nisus Ecclesiae localis coniungat circa scopos et fines determinatos. Hoc modo non solum multiplicantur possibilitates, sed etiam aliae vitantur ordinationes parallelae. Ut Episcopus possit bonam ordinationem pastoralem excogitare, prorsus requiritur ipsum prius inquietudines et necessitates audire Populi fidelis Dei, et fortasse de possibilitate cogitare convocandi synodos dioecesanas tamquam spatia in quibus experientia communionis potest duci in vitam.

31. Suum exercens ministerium, tamquam magister fidei et doctor veritatis, Episcopus etiam confert, ex parte sua, ad illum processum inculturationis, qui etiam in interventibus Patrum synodalium est commemoratus. Saepe in Aula expressio Summi Pontificis repetita est, secundum quam fides quae cultura non efficitur, non est fides plene acceptata, integre cogitata et fideliter in vitam deducta (25). Ut bene scimus, hic processus non consistit in mera adaptatione externa, sed, sicut in Coetu Synodali anni 1985 dictum est et a Ioanne Paulo II iterum est assumptum (26), significat intimam transformationem authenticorum valorum temporalium per eorum in christianismum integrationem et per radicationem christianismi in diversis culturis. Episcopus semper duo principia fundamentalia in animo habebit praesentia quae hunc inculturationis ducunt processum, scilicet, cohaerentiam cum Evangelio et communionem cum Ecclesia universali (27).

32. Evangelii inculturatio, ex alia parte, connectitur cum actione pastorali circa culturam, quae culturam respicit sive modernam et postmodernam, sive culturas autoctonas novosque culturales motus, totum id quod antiquos et novos constituit areopagos pro evangelizatione. Revera evidens est, atque hac in Aula est etiam assertum, actionem pastoralem circa culturam esse prorsus necessariam ut illa "nova evangelizatio" in qua tantopere Ioannes Paulus II insistit, deducatur ad rem, et quae tam necessaria videtur ad semina spei spargenda quae possint germinare in amoris civili cultu. Ex alia vero parte, tot nisus generosi et sinceri pro Evangelii inculturatione, a tam pluribus missionariis, sacerdotibus, religiosis et christifidelibus laicis peracti necessitatem ostendunt directionis et praesentiae fraternarum et plenarum fiducia e parte Episcopi, Conferentiarum Episcopalium et Sanctae Sedis.

33. In ambitu proclamationis Evangelii atque inculturationis speciales competunt partes mediis socialis communicationis, speciatim nostro tempore in quo ingens habetur augmentum capacitatum in re technologica. Sicut efferebatur, mundus communicationum ambiguum est. Nobis autem praesto adest possibilitas haec instrumenta adhibendi ad promovendam veritatem Evangelii et nuntios diffundere spei et fidei quibus mundus magnopere eget. Indicatum est momentum evolvendi in nostris dioecesibus ordinationem pastoralem communicationum socialium, animum inferendo creativitati et capacitati nostrorum fidelium laicorum. Revera non sufficit orthodoxiam cuiusdam nuntii praestare, sed curandum est ut ipse audiatur et accipiatur. Hoc etiam implicat formationi in communicatione tribuere spatia necessaria in nostris seminariis, in religiosis domibus, in programmatibus formationis permanentis sacerdotum, religiosorum et christifidelium laicorum. In contextu huius Coetus synodalis qui missionem considerat Episcopi sub respectu proclamationis Evangelii propter spem mundi, magni momenti est ne deficiamus tamquam proclamatores et communicatores.

34. Ecclesia "pusillus est grex" qui continuo ex se ipso exit in sua missionali actione; etiam Episcopus, homo Ecclesiae, ex se ipso exit ut Iesum Christum mundo nuntiet. "Viator" est et sese gestibus exprimit eloquentibus. Non permittit se vinculis ligari cuiusdam Ecclesiae fortasse propter ipsas suas internas tensiones paralysi affectae. In se perspicuam efficit proximitatem Ecclesiae hominibus nostri temporis, radicali testimonio de Iesu Christo. Quidam interventus sese ad Episcopi munus propheticum referebant, ad exigentem parresiam. Cum ex ipso exit ut Iesum Christum annuntiet, Episcopus assumit suam missionem etiam temporibus litium tamquam pontifex, pons, qui ad pacem confert. Eius munus propheticum Iesu Christi annuntiat revelationem temporibus quoque, sicut sunt nostra, a valorum crisi affectis, in quibus valores desunt vel ea defenduntur quae illis sunt contraria, atque cum in ipsa Ecclesia processus habentur "autosaecularizationis" et ambiguitatis. Ardenti amore pastoris, qui exit ut ovem quaerat perditam et illam quae proprii gregis non est, Episcopus falsis anthropologiis faciem reddit, valores processibus submissos ideologicis liberat et veritatem primariam distinguere scit: Verbum "in carne venisse" (1 Io 4, 2), evitando nempe ut humana sufficientia illam veritatem transformet in visionem mundi gnosticam vel neopelagianam.

35. In area huius missionalis habitus, Patres synodales Episcopum praesentaveunt tamquam prophetam iustitiae. Nostris diebus, potentium bellum contra debiles inter divites et pauperes creavit abyssum. Pauperes perplurimi sunt. Coram oeconomico systemate iniusto cum magni ponderis inaequalitatibus in structuris, condicio emarginatorum peior semper fit. Hodie perplurimi famem patiuntur. Pauperes, iuvenes, exules victimae sunt huius "novi ordinis". Etiam mulier multis in locis contemnitur et obiectum fit novi ordinis hedonistici. Episcopus constanter et incessanter praedicare debet doctrinam socialem quae ex Evangelio eruitur quamque Ecclesia praedicavit a tempore priorum Patrum. Illa socialis doctrina capax est spem seminandi, quia ipsa nos fratres efficit in filiatione divina atque etiam nos ducit ut intelligamus, spem pro divitibus adfuturam non esse, nisi spes habeatur pro pauperibus.

36. Quandoque indicatum est, Episcopum etiam suo ministerio adiuvare communionem inter homines, debita cum observantia erga res ab illis creditas, et eorum traditiones, illas, fortasse adversas vel simpliciter inter se oppositas, propinquiores debet efficere tamquam artifex dialogi. Sub hoc respectu efferebatur momentum fundamentale Episcopo tribuendum in dialogo inter religiones promovendo. Quidam Patres mentionem fecerunt necessitatis insistendi in relationibus cum islamica religione.

37. Episcopi missionalis habitus spem in mundo seminat. Assertum est mundum actualem constituere scaenam desperationis, quia revera civilis cultus immanens quamlibet authenticam emarginat spem. Emarginati, a suis ducibus decepti, redeunt ad Deum; in suis confidunt pastoribus, spem in Ecclesiam reponunt. Hic etiam apparet apostolicus animus Episcopi, veri liturgi spei, qui tantum recipit quantum sperat, quoniam sine spe tota Episcopi pastoralis actio esset sterilis. Episcopus coram mundo Deum tenetur annuntiare in Christo, Deum vultu humano praeditum, "Deum nobiscum", quia certitudo fidei Episcopi in aliis creat spem.

38. "Vobis enim sum episcopus, vobiscum sum christianus". Ipsis verbis Augustini hanc relationem concludamus. Nobis synodalibus Patribus restat de rebus propositis aliisque similibus meditari ad formam adumbrandam effingendamque Episcopi, quo Ecclesiae opus est ut missionem suam adimpleat tertio millennio ineunte: Episcopus ergo homo Dei iter faciens cum populo suo, homo communionis indolisque missionalis, homo spei minister Evangelii propter spem mundi. Scimus mundum expectare "spem quae non confundit" (cf. Rom 5, 5), et ideo Episcopus non potest quin spem a cruce Christi manantem praedicet: ave crux spes unica.

39. Crux mysterium mortis est et vitae. A cruce donum vitae nobis advenit. Episcopus, qui Evangelium nuntiat tamquam spem mundi, victoriam vitae clademque mortis, nuntiat, atque sub Resurgentis lumine "credo vitam eternam" saepenumero profitetur, quod fidei symbolum claudit. Aliqui Patres synodales quaesiverunt, utrum, in nostro culturali contextu, pleno valoribus terrae et praesentis aetatis, opportunum locum demus nuntiandi novissima atque vitam aeternam, obiectum specificum christianae spei. Ecclesia, in qua Episcopi positi sumus, est in terra Ecclesia peregrinans. In nostro coetu synodali de ministerio nostro hac in aetate historiae salutis loquimur et modum credibiliter et valide nostrum ministerium exercendi propter spem mundi exquirimus. Perfectis laboribus synodalibus, in nostras Ecclesias particulares redibimus, atque cum tota Ecclesia merita et gloriam omnium sanctorum celebrabimus. In eorum coetu Sancta Dei Genitrix "quoadusque advenerit dies Domini, tamquam signum certae spei et solatii peregrinanti Populo Dei praelucet" (28). Maria testis est egregius christianae spei, mater spei. Sub maternum eius praesidium quaesumus ut doceat nos hoc spei iter facere propter ministerium; hoc iter nos ducit ad gaudium nuntiandi et ad occurrendum Christo, Filio Dei vivi.

1. Sub luce frequentium et divitum interventuum in Aula, in quibus multa sunt dicta de ministerio Episcopi tamquam magistri fidei et doctoris veritatis rogantur Circuli Minores ut meditatio profundior instituatur circa aspectus et puncta doctrinae fidei in quibus in condicionibus hodiernis Episcopus debet praecipue insistere ut suum magisterium in Ecclesia particulari exerceat.

2. Cum Episcopus magister in vita spirituali pro omnibus in sua dioecesi esse debeat, quaeritur quibus inceptis possit hoc munus in rem deducere. Ut condicio fundamentalis pro hoc ministerio necessarium erit efferre Episcopum proprio exemplo suas oves praecedere debere. Quaeruntur lineamenta specifica spiritualitatis secundum quam posset Episcopus sancte vivere. Relatio examini subiciatur inter ministerium et sanctificationem Episcopi. Ulterior explicatio praebeatur radicationis spiritualitatis Episcopi in gratia sacramentali Episcopatus.

3. Interventus in Aula prae oculis habendo necnon doctrinam Concilii Vaticani II in capite 3 Constitutionis dogmaticae Lumen gentium et in Decretis Christus Dominus et Presbyterorum ordinis, describatur quomodo Episcopus relate ad suos sacerdotes suumque presbyterium se gerere debeat. Attentio consecretur absolutae prioritati huius relationis Episcopi respectu illorum qui providi et necessarii eius sunt cooperatores. Consequentiae practicae circa disponibilitatem et accessibilitatem Episcopi. Incepta possibilia ut vincula communionis roborentur inter Episcopum et presbyteros.

4. Quomodo potest Episcopus actionem pastoralem vocationalem promovere, initium sumens ab ipsa vita praesentanda tamquam vocatione. Quomodo haec actio pastoralis modo magis concreto ad praesentandam vocationem specificam ad sacerdotium posset pervenire. Relatio describatur Episcopi cum suis futuris sacerdotibus, cum seminaristis qui iam ad sacerdotium praeparantur. Quaedam lineamenta circa formationem seminaristarum in ea praecipue parte quae ad Episcopum personaliter pertinet.

5. Praeter relationem iuridicam communionis hierarchicae, quomodo posset foveri collegialitas affectiva, immo vinculum communionis, inter Episcopos ut successores Apostolorum et successorem Petri? Quaenam incepta assumi possent ut talia vincula caritatis augeantur et melius talis communio omnibus, fidelibus et non credentibus, in mundo universo manifestetur?

6. Possuntne Coetus Episcoporum frequentius adunatorum eiusdem Provinciae Ecclesiasticae medium aliquod ad meliorem magisque concretam actuationem Collegialitatis in ordine ad evangelizationem et ad problemata pastoralia fidelium solvenda qui territorium magis definitum atque homogeneum incolunt?

7. Quomodo potest Episcopus animos omnibus ingerere relate ad vitam in paroecia tamquam loco centrali ad quem etiam referantur oportet omnes christifideles in sua apostolica et spirituali navitate sive individuali sive associata?

8. Quomodo posset ordinari curia dioecesana ut sit expressio caritatis pastoralis ipsius Episcopi atque fidele instrumentum pro dioecesi gubernanda et locus participationis et corresponsabilitatis in ambitibus sanctificationis et apostolatus? Momentum etiam consideretur administrationis et tribunalium intra talem curiam.

9. Quae optiones concretae sumi deberent ut Episcopus ante suam Ecclesiam particularem et intra illam testetur veram paupertatem? Quomodo potest ipse pervenire ad authenticam imaginem Episcopi pauperis et liberi ab omni vinculo propter Regnum? Difficultates superandae pro hoc scopo quae impediunt exercitium beatitudinis evangelicae paupertatis. Quomodo posset "viduae, orfani et advenae" in sensu hodierno esse defensor?

10 De inculturatione in concreto, hoc in tempore in quo cito condiciones sociologicae nostrarum civitatum profunde mutantur. Attentio praestetur evolutioni versus civitates semper magis multi-religiosas, multi-ethnicas et multi-culturales, et consequentiis pastoralibus huius facti pro Episcopo in tertio millennio. Evolutio specifica, relate etiam ad hoc factum, in civitatibus immense crescentibus (megalopolis).

___________________________

(1) Sermo 340, 1.

(2) Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Const. dogmatica de divina revelatione Dei Verbum, 1.

(3) Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Const. dogmatica Lumen gentium, 12.

(4) Cf. Ibidem, 6.

(5) Congregatio pro Doctrina Fidei, Litt. Communionis notio (28.05.1992), 3: AAS 85(1993), 839.

(6) Instrumentum laboris, 64.

(7) Ibidem, 63.

(8) Cf. Ioannes Paulus II, Novo Millennio ineunte, 31.

(9) Ioannes Pauli II, Homilia in Missa inaugurationis X coetus generalis ordinariae Synodi Episcoporum (30 September 2001) 3-4.

(10) Act 4, 32 "Multitudinis autem credentium erat cor unum et anima una; nec quisquam eorum, quae possidebat, aliquid suum esse dicebat; sed erant illis omnia communia".

(11) Concilium Oecumenicum Vaticano II, Const. dogmatica de Ecclesia Lumen gentium, 23.

(12) Ibidem; cf. Ioannes Paulus II, Allocutio ad Curiam Romanam (20.12.1990), 9: AAS 83(1991), 745-747.

(13) Cf. Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Decretum pro activitate missionali Ecclesiae Ad gentes, 38.

(14) Coetus Generalis Extraordinarius (1985) Relatio finalis Ecclesia sub Verbo Dei, II, C,4.

(15) Ibidem II, C, 8,c.

(16) Cf. Ioannes Paulus II, Allocutio ad Curiam Romanam (28.06.1986): AAS 79 (1987), 198.

(17) Cf. Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Decretum de Episcoporum pastorali munere in Ecclesia Christus Dominus, 8; CIC c. 381; CCEO c. 178.

(18) Cf. Concilium Oecumenicum Vaticanum I, Const. dogmatica Pastor aeternus, 3: DS 3060 et 3064.

(19) Pauli VI, Exhort. Apost. Evangelii nuntiandi, 48.

(20) Instrumentum laboris, 100-110.

(21) Cf. Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Const. dogmatica de Ecclesia Lumen gentium, 25.

(22) Instrumentum laboris, 106.

(23) Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Const. dogmatica de Ecclesia Lumen gentium, 25.

(24) Cf. Ioannis Pauli II, Litt. Apost. Novo millennio ineunte (06.01.2000), 46.

(25) Ioannes Paulus II,Epistula ad Pontificium Consilium pro Cultura (20.05.1982).

(26) Ioannes Paulus II, Litt. Enc. Redemptoris Missio (O7.12.1990), 52: AAS 83(1991).

(27) Cf. Ibidem, 54.

(28) Concilii Oecumenici Vaticani II, Lumen gentium, 68.

[00306-07.03] [nnnnn] [Texto originale: latino]

Conclusa la Diciottesima Congregazione Generale di questa mattina, ha avuto inizio la Terza Sessione dei Circoli Minori per la continuazione della discussione sul tema sinodale. I lavori dei Circoli Minori continueranno questo pomeriggio, domani sabato 13 ottobre 2001 e lunedì 14 ottobre 2001. Le Relazioni dei Circoli Minori saranno presentati in Aula martedì 16 ottobre 2001, nella Diciannovesima e Ventesima Congregazione Generale.

È compito del Relatore del Circolo Minore di riassumere le opinioni espresse riguardanti un determinato argomento per ogni sessione o a conclusione della discussione, indicando i punti di accordo o di disaccordo; di preparare un rapporto a conclusione della discussione nel circolo, da sottoporre all’approvazione dei membri per la loro approvazione; di presentare il rapporto nella Congregazione Generale; di preparare il riassunto del rapporto per il Bollettino Synodus Episcoporum, pubblicato in 6 versioni linguistiche a cura della Sala Stampa della Santa Sede. Inoltre, ha il compito di preparare le bozze delle proposizioni e di collaborare alla composizione dell’Elenco integrato delle proposizioni; di preparare, a conclusione della discussione degli emendamenti individuali, degli emendamenti collettivi, da sottoporre ai membri del Circolo Minore per la loro approvazione; di collaborare con il Relatore Generale allo studio degli emendamenti collettivi e la preparazione dell’Elenco finale delle proposizioni.

La seconda Conferenza Stampa sui lavori della X Assemblea Generale Ordinaria del Sinodo dei Vescovi, dopo la Relatio post disceptationem ha luogo oggi venerdì 12 ottobre 2001, alle ore 12.45, nell’Aula Giovanni Paolo II della Sala Stampa della Santa Sede.

Interverranno:

• Em.mus D.nus Jorge Mario BERGOGLIO, S.I., Archiepiscopus Bonaërensis (Buenos Aires), Relator Generalis Adiunctus

• Em.mus D.nus Card. Bernard AGRÉ, Archiepiscopus Abidianensis (Abidjan), Praeses delegato

• Em.mus D.nus Card. Ivan DIAS, Archiepiscopus Bombayensis (Bombay), Praeses delegato

• Exc.mus D.nus John Patrick FOLEY, Archiepiscopus titularis Neapolitanus in Proconsulari (Neapoli di Proconsolare), Praeses Pontificii Consilii de Communicationibus socialibus, Praeses Commissio Notitiis Vulgandis

• Exc.mus D.nus Telesphore Placidus TOPPO, Archiepiscopus Ranchiensis (Ranchi), Vice Praeses Commissio Notitiis Vulgandis

Il decimo briefing per i gruppi linguistici avrà luogo martedì 16 ottobre 2001 alle ore 13.10 (nei luoghi di briefing e con gli Addetti Stampa indicati nel Bollettino N. 2).

Si ricorda che i Signori operatori audiovisivi (cameramen e tecnici) sono pregati di rivolgersi al Pontificio Consiglio delle Comunicazioni Sociali per il permesso di accesso (molto ristretto).

Il decimo "pool" per l’Aula del Sinodo sarà formato per la preghiera di apertura della Diciannovesima Congregazione Generale di martedì mattina 16 ottobre 2001.

Nell’Ufficio Informazioni e Accreditamenti della Sala Stampa della Santa Sede (all’ingresso, a destra) sono a disposizione dei redattori le liste d’iscrizione al pool.

Si ricorda che i Signori operatori audiovisivi (cameramen e tecnici) e fotoreporters sono pregati di rivolgersi al Pontificio Consiglio delle Comunicazioni Sociali per la partecipazione al pool per l’Aula del Sinodo.

Si ricorda che i partecipanti al pool sono pregati di trovarsi alle ore 08.30 nel Settore Stampa, allestito all’esterno di fronte all’ingresso dell’Aula Paolo VI, da dove saranno chiamati per accedere all’Aula del Sinodo, sempre accompagnati da un ufficiale della Sala Stampa della Santa Sede, rispettivamente dal Pontificio Consiglio delle Comunicazioni Sociali.

Nel prossimo Bollettino N. 22 di oggi sarà pubblicato il Messaggio del Patriarca Ecumenico al Presidente del Pontificio Consiglio per la Promozione dell’Unità dei Cristiani del 30 settembre 2001, letto dal Delegato fraterno per il Patriarcato Ecumenico, Em.tia Sua Ambrosius, Metropolita Oulu, Ecclesia Orthodoxa Finlandiae (Finlandia), nell Sedicesima Congregazione Generale di giovedì mattina 11 ottobre 2001.

Inoltre, in questo Bollettino N. 22 saranno pubblicati i riassunti degli interventi di due Padri sinodali che non hanno potuto parlare nella Diciassettesima Congregazione Generale di giovedì pomeriggio 11 ottobre 2001, per mancanza di tempo.

Il Bollettino N. 23 sui lavori della Diciannovesima Congregazione Generale della X Assemblea Generale Ordinaria del Sinodo dei Vescovi di martedì 16 ottobre 2001, sarà a disposizione dei Signori giornalisti accreditati, a conclusione dei lavori della Congregazione.

• Venerdì 12 ottobre 2001: 9 - 16 
  Conferenza Stampa
• Sabato 13 ottobre 2001: 9 - 14
• Domenica 14 ottobre 2001: 11 - 13
• Lunedì 15 ottobre 2001: 9 - 15
• Martedì 16 [Festivo in Vaticano]: 9 - 16
  Briefing
• Mercoledì 17 ottobre 2001: 9 - 16
  Briefing con Padre sinodale
• Giovedì 18 ottobre 2001: 9 - 15
• Venerdì 19 ottobre 2001: 9 - 15
• Sabato 20 ottobre 2001: 9 - 14

- Indice Bollettino Synodus Episcoporum - X Assemblea Generale Ordinaria - 2001
  [Francese, Inglese, Italiano, Portoghese, Spagnolo, Tedesco]

- Indice Sala Stampa della Santa Sede
  [Francese, Inglese, Italiano, Portoghese, Spagnolo, Tedesco]