The Holy See Search
back
riga

UFFICIO DELLE CELEBRAZIONI LITURGICHE 
DEL SOMMO PONTEFICE

VIAGGIO APOSTOLICO IN POLONIA
16-19 Agosto 2002

WPROWADZENIE

Polonia, 2002 

Dar Bożego Miłosierdzia 

„Miłosierny jest Pan i łaskawy” (Ps 103, 8) – obwieszcza psalmista, bo już w dziejach Starego Przymierza Pan Bóg odsłania Swoje oblicze jako Stwórcy i Ojca pochylającego się w wielkim miłosierdziu nad człowiekiem. Ale najpełniej Bóg Ojciec objawił je w Jezusie Chrystusie, w Jego śmierci krzyżowej i zmartwychwstaniu. „On w swoim wielkim miłosierdziu przez powstanie z martwych Jezusa Chrystusa na nowo zrodził nas do żywej nadziei: do dziedzictwa niezniszczalnego i niepokalanego, i niewiędnącego, które jest zachowane dla nas w niebie” (1 P 1, 3-4). 

Pielgrzymka  w imię Bożego Miłosierdzia  

Właśnie tajemnica Miłosierdzia Bożego jest głównym tematem kolejnej pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski. Ma ona miejsce w dniach 16-19 sierpnia 2002 roku. Jest najkrótszą z dotychczasowych wizyt apostolskich Ojca Świętego w jego rodzinnym kraju. Trwa zaledwie parę dni. Papież nawiedzi tylko Kraków oraz leżącą na terenie archidiecezji krakowskiej Kalwarię Zebrzydowską. 

Pielgrzymka odbywa się pod hasłem: „Bóg bogaty w miłosierdzie”. W dniu 17 sierpnia, w sobotę, Ojciec Święty poświęci kościół pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego w Krakowie-Łagiewnikach. W niedzielę, 18 sierpnia, będzie przewodniczył Eucharystii na Krakowskich Błoniach, a w ostatnim dniu pielgrzymki, w poniedziałek, 19 sierpnia nawiedzi sanktuarium kalwaryjskie. W tych trzech miejscach Ojciec Święty będzie przewodniczył celebracjom liturgicznym.

Główne celebracje pielgrzymki apostolskiej

Pierwsza celebracja, będąca zarazem głównym motywem przyjazdu Ojca Świętego do Krakowa, to Eucharystia połączona z poświęceniem nowego kościoła pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego w Krakowie-Łagiewnikach.

Łagiewniki stanowią obecnie część Krakowa. Tam, w klasztorze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia spędziła ostatnie lata życia św. Faustyna (1905-1938). Siostrę tę „wybrał Chrystus – jak powiedział Ojciec Święty Jan Paweł II w homilii beatyfikacyjnej – aby przypomnieć ludziom wielką Bożą tajemnicę miłosierdzia”. Tą tajemnicą żyje powstałe tu, w Łagiewnikach, w ciągu ostatnich lat XX wieku, sanktuarium, do którego przybywają pielgrzymi z całego świata, doświadczając wielu łask, gdzie dokonują się cuda nawróceń ludzkich serc. Przedmiotem czci jest tu obraz namalowany według wizji św. Siostry Faustyny, przedstawiający Chrystusa Pana Zmartwychwstałego ze znakami śmierci krzyżowej na stopach i dłoniach. Z przebitego boku wypływają dwa strumienie promieni, jeden koloru krwi, drugi koloru wody. Oznaczają one niezmierzoność łask, których źródłem jest Boże Miłosierdzie. Na obrazie widnieje też napis: „Jezu, ufam Tobie”. Swoje patronalne święto sanktuarium obchodzi w drugą niedzielę wielkanocną, która w ostatnich latach otrzymała nazwę Niedzieli Miłosierdzia Bożego. Ze względu na potrzeby duchowe wiernych, którzy z roku na rok coraz liczniej odwiedzają sanktuarium w Łagiewnikach, zaistniała potrzeba budowy nowego kościoła, a także wielu innych budynków, dzięki którym sanktuarium będzie mogło służyć ludziom. W dniu 17 sierpnia 2002 roku Ojciec Święty dokona poświęcenia tego kościoła.

Ponad kilometr (7 kilometrów) od sanktuarium Miłosierdzia Bożego rozciągają się Krakowskie Błonia. Tam zgromadzą się w następnym dniu pielgrzymki Ojca Świętego, w niedzielę 18 sierpnia, rzesze pielgrzymów z całej Polski i spoza jej granic. Liturgia Mszy świętej pod przewodnictwem Ojca Świętego będzie uroczystym uwielbieniem Boga za objawienie światu Jego niezmierzonego Miłosierdzia i wołaniem, aby w tym Bożym Miłosierdziu świat współczesny odnalazł drogę do wzajemnej miłości, sprawiedliwości i pokoju. Podczas tej uroczystej liturgii Ojciec Święty wyniesie do chwały ołtarzy kolejne postacie Rodaków poprzez beatyfikacje Sług Bożych: arcybiskupa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, księdza Jana Balickiego, księdza Jan Beyzyma i siostry Sancji Szymkowiak, ponawiając tym samym wezwanie, które skierował do wiernych w 1999 roku w Starym Sączu, kanonizując bł. Kingę: „Bracia i siostry, nie lękajcie się chcieć świętości! Nie lękajcie się być świętymi! Uczyńcie kończący się wiek i nowe tysiąclecie erą ludzi świętych”. Wskazując na kolejnych „Świadków wiary”, Jan Paweł II pragnie, aby dziś żyjący chrześcijanie stawali się, za ich przykładem, również świadkami wiary, czerpiącymi tak jak oni moc z kontemplacji Oblicza Chrystusa Ukrzyżowanego i Uwielbionego, kontemplacji, która sięgając do źródeł Bożego Miłosierdzia, uczyni ich ludźmi miłości i miłosierdzia. „Jeśli nasze działania rzeczywiście mają początek w kontemplacji Chrystusa, to powinniśmy umieć Go dostrzegać przede wszystkim w twarzach tych, z którymi On sam zechciał się utożsamić” (Novo millennio ineunte, 49). „Miłosierdzie czynów nadaje nieodpartą moc miłosierdzia słów” (Novo millennio ineunte, 50).

Trzecią stacją papieskiej pielgrzymki jest sanktuarium maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej, które w tym roku obchodzi jubileusz 400-lecia swego istnienia. Jest to sanktuarium głęboko wpisane w historię archidiecezji krakowskiej i bardzo bliskie sercu Ojca Świętego Jana Pawła II. Jak na progu domu swej krewnej Elżbiety Maryja zwiastowała to Boże miłosierdzie – „Miłosierdzie Jego z pokolenia na pokolenie” (Łk 1, 50) – tak nieustannie je głosi we wszystkich swych sanktuariach rozsianych po całym świecie. „Maryja jest równocześnie Tą, która w sposób szczególny i wyjątkowy – jak nikt inny – doświadczyła miłosierdzia, a równocześnie też w sposób wyjątkowy okupiła udział w objawieniu się miłosierdzia Bożego ofiarą serca. Ofiara ta jest ściśle związana z krzyżem Jej Syna, u którego stóp wypadło Jej stanąć na Kalwarii (...) Maryja więc jest równocześnie Tą, która najpełniej zna tajemnicę Bożego miłosierdzia. Wie, ile ono kosztowało i wie, jak wielkie ono jest. W tym znaczeniu nazywamy Ją również Matką miłosierdzia – Matką Bożą miłosierdzia lub Matką Bożego miłosierdzia” (Dives in misericordia, 9). Do Bożego Miłosierdzia Ona – w tej Kalwarii – wciąż prowadzi niezliczone rzesze dzieci, młodzieży, dorosłych szlakiem stacji Drogi Krzyżowej i tzw. Dróżek Matki Bożej.

Księga «Mszału Papieskiego»

Mszał Papieski wizyty apostolskiej w Polsce zawiera wszystkie teksty liturgiczne na poświęcenie kościoła w Łagiewnikach, celebrację Eucharystii na Krakowskich Błoniach połączoną z beatyfikacją Sług Bożych oraz Eucharystię sprawowaną w sanktuarium kalwaryjskim. Znajdują się w nim formularze Mszy świętej, czytania, modlitwy powszechne, a także modlitwy eucharystyczne (w języku polskim i łacińskim). Mszał został przygotowany przez Papieski Urząd ds. Ceremonii Liturgicznych przy współpracy Komisji Liturgicznej Archidiecezji Krakowskiej.

a) Poświęcenie kościoła

Teksty liturgiczne na poświęcenie kościoła zaczerpnięte są z pontyfikału rzymskiego. Obejmują one zarówno modlitwy w czasie obrzędu poświęcenia, jak i formularz mszalny wraz z prefacją. Czytania wybrano zgodnie ze wskazaniami księgi liturgicznej Obrzędy poświęcenia kościoła i ołtarza. Wybrany tekst Ewangelii należy do najczęściej odczytywanych w sanktuarium w Łagiewnikach.

b) Beatyfikacje

W czasie pielgrzymki przewidziana jest beatyfikacja czterech Polaków. Odbędzie się ona w czasie Mszy świętej na Krakowskich Błoniach w dniu 18 sierpnia.

Arcybiskup Zygmunt Szczęsny Feliński (1822-1895) to biskup Warszawy, pełniący swoją posługę w czasie, gdy Polska była pod zaborami. Broniąc wiary i godności człowieka został usunięty ze swej diecezji i 20 lat spędził na wygnaniu. Jest założycielem zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi.

Ksiądz Jan Balicki (1869-1948) służył Bogu i ludziom przede wszystkim jako profesor, spowiednik i wychowawca nowych kapłanów. Jest wzorem dla wszystkich kapłanów w umiejętności łączenia życia modlitwy z posługą duszpasterską.

Ojciec Jan Beyzym (1850-1912) znany przede wszystkim jako posługacz trędowatych. Jako członek Towarzystwa Jezusowego wszystkie swoje siły i zdolności oddał ludziom chorym na trąd. W 48. roku życia wyjechał na Madagaskar i tam dopełnił swego posługiwania.

Siostra Sancja Szymkowiak (1910-1942) dojrzewała do świętości jako studentka na uniwersytecie, a potem jako siostra w zgromadzeniu Córek Matki Bożej Bolesnej (Serafitek) w Poznaniu. Jej proste życie siostry zakonnej zostało uwieńczone poświęceniem się dla innych w czasie II wojny światowej.

Formularz Mszy świętej sprawowanej w dniu 18 sierpnia na Błoniach wzięty jest z przypadającej w tym dniu XX niedzieli zwykłej. Także czytania, z wyjątkiem Ewangelii, pochodzą z tej właśnie niedzieli. Tekst Ewangelii mówiącej o przykazaniu miłości został wybrany ze względu na główny temat pielgrzymki.

c) Maryja Matka Miłosierdzia

Teksty liturgiczne na Eucharystię w trzecim dniu pielgrzymki w całości wzięte są z formularza na święto Matki Bożej Kalwaryjskiej. W całej archidiecezji krakowskiej dzień poświęcony uczczeniu Matki Bożej Kalwaryjskiej przeżywany jest jako święto, a w samym sanktuarium jako uroczystość. Teksty modlitw i czytań mszalnych mówią o udziale Maryi w dziele odkupienia dokonanym przez Chrystusa.

Inne wydarzenia w czasie pielgrzymki

Na papieskim szlaku przewidziane jest także pobłogosławienie Biblioteki Papieskiej Akademii Teologicznej   – Akademii, którą erygował Jan Paweł II w 1981 roku na fundamencie Wydziału Teologicznego powołanego do istnienia przez papieża Bonifacego IX w 1397 roku. Wydział ten zaistniał dzięki fundacji św. Jadwigi Królowej, która u stóp Krzyża wawelskiego uczyła się ofiarnej miłości i miłosierdzia.

Papież będzie się modlił także w katedrze wawelskiej oraz przy grobie swoich rodziców na cmentarzu Rakowickim. Obydwa spotkania mają charakter prywatny i są osobistą modlitwą Ojca Świętego w miejscach szczególnie dla niego bliskich. 

                                                                * * * 

„Misericordias Domini in aeternum cantabo” 

Ideą przewodnią tegorocznej papieskiej pielgrzymki jest misterium Miłosierdzia Bożego, będące źródłem nadziei, ale też i wezwaniem do pełnienia miłosierdzia. Miłosierdzie bowiem, jak uczy Jan Paweł II, jest „nieodzownym czynnikiem kształtującym stosunki wzajemne pomiędzy ludźmi w duchu najgłębszego poszanowania wszystkiego, co ludzkie oraz wzajemnego braterstwa” (Dives in misericordia, 14). W przygotowaniu na spotkanie z Ojcem Świętym, a także w czasie pobytu Papieża w Krakowie zostaną w różny sposób przypomniane dzieła miłosierdzia prowadzone przez Kościół w Polsce.  

Celebracje liturgiczne pod przewodnictwem Ojca Świętego Jana Pawła II jako Następcy św. Piotra, Wikariusza Chrystusa, Kapłana, Mistrza i Pasterza, chcą ukazać Boga świętego i miłosiernego i jednocześnie zaprosić wszystkich do czerpania z obfitych zródeł Bożego Miłosierdzia. Zachęcają, by wznosić do Boga nasz śpiew podobnie jak psalmista: „Misericordias Domini in aeternum cantabo” (Ps 89, 2), oraz by ogłaszać przed całym światem nadzieję, powtarzając słowa Dziewicy Maryi, Matki naszego Pana: „Święte jest Jego imię: Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się Go boją” (Łk 1, 50).

 

+ Piero Marini
Vescovo tit. di Martirano
Maestro delle Celebrazioni Liturgiche Pontificie

    

  

top