[DE - EN - ES - FR - IT - PL - PT]

DYKASTERIA NAUKI WIARY

Zarys historyczny

W 1542 r. Paweł III powołał komisję złożoną z sześciu kardynałów, która miała czuwać nad sprawami wiary (bulla Licet ab initio z 21 lipca 1542 r.). Komisja ta, znana pod nazwą „Świętej Inkwizycji Rzymskiej i Powszechnej”, miała początkowo charakter wyłącznie trybunału do spraw herezji i schizmy.

Począwszy od 1555 r. Paweł IV znacznie rozszerzył zakres jej działania, przekazując jej kompetencje do rozstrzygania kwestii moralnych różnego rodzaju.

W 1571 r. Pius V utworzył Kongregację ds. reformy Indeksu Ksiąg Zakazanych. Zadanie to, początkowo przypisywane inkwizycji, było spełniane przez tę nową dykasterię aż do jej zniesienia w 1917 r.

Po reformie Kurii Rzymskiej przeprowadzonej przez Sykstusa V (bulla Immensa aeterni Dei z 22 stycznia 1588 r.) działalność inkwizycji została rozszerzona na wszystko, co mogło bezpośrednio lub pośrednio dotyczyć wiary i moralności.

Pius X zreorganizował kongregację, zmieniając jej starą nazwę na „Świętą Kongregację Świętego Oficjum” (Konstytucja apostolska Sapienti consilio z 29 czerwca 1908 r.).

Następnie Benedykt XV, likwidując Świętą Kongregację Indeksu, ponownie przekazał jej zadania Świętemu Oficjum, odbierając jednocześnie tej dykasterii kompetencje dotyczące odpustów (Motu proprio Alloquentes z 25 marca 1917 r.).

W 1965 r. Paweł VI przeprowadził nową reformę kongregacji. Zmienił jej nazwę na „Świętą Kongregację Nauki Wiary” i zaktualizował metody badania doktryn: karzące potępienie ustąpiło miejsca pozytywnemu korygowaniu błędów wraz ze strzeżeniem, zachowaniem i promowaniem wiary (Motu proprio Integrae servandae z 7 grudnia 1965 r.). Przy tej okazji zniesiono również Indeks Ksiąg Zakazanych.

Jan Paweł II, na mocy Konstytucji apostolskiej Pastor bonus z 28 czerwca 1988 r. dokonał reorganizacji całej Kurii Rzymskiej, określając także funkcję, zadania i normy Kongregacji Nauki Wiary. Jej zadaniem jest „troska o rozwój i strzeżenie nauki wiary i obyczajów w całym świecie katolickim” (art. 48). Po tej reformie, 29 czerwca 1997 r. zatwierdzono nową procedurę badania doktryn Agendi ratio in doctrinarum examine.

Następnie, listem apostolskim Fidem servare (11 lutego 2022 r.), Franciszek zmodyfikował wewnętrzną strukturę Kongregacji Nauki Wiary.

W sprawach, które tego wymagają, Kongregacja działa również jako trybunał: „rozpatruje przestępstwa przeciwko wierze oraz poważniejsze przestępstwa popełnione zarówno przeciw obyczajom, jak i w sprawowaniu sakramentów” (art. 52). W Motu proprio Sacramentorum sanctitatis tutela z 30 kwietnia 2001 r. Jan Paweł II promulgował nowe normy proceduralne dotyczące niektórych poważnych przestępstw, które podlegają wyłącznej jurysdykcji Kongregacji. Zaktualizowana wersja tych norm została ogłoszona przez Benedykta XVI 21 maja 2010 r.

Aby zapewnić szybsze rozpatrywanie odwołań dotyczących przestępstw zastrzeżonych dla kompetencji Kongregacji Nauki Wiary, na mocy reskryptu papieża Franciszka z 3 listopada 2014 r. utworzono specjalne kolegium, które przypisane jest posiedzeniu zwyczajnemu Kongregacji celem zwiększenia jej skuteczności.

Organizacja i zadania

Kongregacja składa się z kolegium członków (kardynałów i biskupów), na czele którego stoi prefekt, wspomagany przez dwóch sekretarzy i podsekretarza oraz promotora sprawiedliwości. Personel składa się ze współpracowników, którzy, koordynowani przez swoich przełożonych, zajmują się powierzonymi sobie sprawami, zgodnie ze swymi kompetencjami i różnymi potrzebami kongregacji. Kongregacja składa się z dwóch Sekcji: doktrynalnej i dyscyplinarnej, z których każda jest koordynowana przez swojego sekretarza, wspomagającego prefekta w zakresie własnych kompetencji, przy współpracy podsekretarza i odpowiednich kierowników biur.

Sekcja doktrynalna zajmuje się sprawami związanymi z promowaniem i ochroną doktryny wiary i moralności. Sekcja doktrynalna promuje również studia mające na celu pogłębienie zrozumienia i przekazu wiary w służbie ewangelizacji, tak aby jej światło było kryterium rozumienia sensu życia, zwłaszcza w obliczu pytań stawianych przez postęp nauk i rozwój społeczeństwa.

W zakresie wiary i moralności sekcja zajmuje się badaniem dokumentów, które mają być opublikowane przez inne dykasterie Kurii Rzymskiej, a także pism i stanowisk, które wydają się problematyczne ze względu na prawdziwą wiarę, zachęcając do dialogu z ich autorami i proponując odpowiednie środki zaradcze, zgodnie z zasadami Agendi ratio in doctrinarum examine.

Tej sekcji jest powierzone zadanie badania kwestii związanych z ordynariatami personalnymi, ustanowionymi przez Konstytucję apostolską Anglicanorum Coetibus.

Do sekcji doktrynalnej należy podsekcja ds. małżeństwa, która zostało powołane do badania, zarówno pod względem prawnym, jak i faktycznym, wszystkich spraw dotyczących privilegium fidei.

Sekcja dyscyplinarna zajmuje się przestępstwami zastrzeżonymi dla kongregacji i rozpatrywanymi przez nią w ramach jurysdykcji ustanowionego tam Najwyższego Trybunału Apostolskiego. Jej zadaniem jest przygotowywanie i przeprowadzanie procedur przewidzianych przez normy kanoniczne, tak aby kongregacja w swych odpowiednich organach (prefekt, sekretarz, promotor sprawiedliwości, kongres, posiedzenie zwyczajne, kolegium do rozpatrywania odwołań w sprawach delicta graviora) mogła promować prawidłowe wymierzanie sprawiedliwości.

W tym celu sekcja promuje odpowiednie inicjatywy szkoleniowe oferowane przez kongregację ordynariuszom oraz prawnikom, aby upowszechniać poprawne rozumienie i stosowanie norm kanonicznych, odnoszących się do jej obszaru kompetencji.

Kongregacja jest wspomagana w swoich działaniach przez grupę konsultorów. Ich spotkania odbywają się cyklicznie. Rozpatrywane zagadnienia i opinie konsultorów są następnie omawiane na posiedzeniu zwyczajnym kongregacji (feria quarta) i poddawane pod ostateczne głosowanie. Decyzje te są później przedkładane do zatwierdzenia Ojcu Świętemu podczas odpowiedniej audiencji.

Kongregacja posiada także własne archiwum historyczne, regulowane specjalnymi przepisami, do którego mogą uzyskać dostęp wykwalifikowani naukowcy.

W ramach Kongregacji Nauki Wiary są ustanowione również Papieska Komisja Biblijna i Międzynarodowa Komisja Teologiczna, które działają według własnych norm pod przewodnictwem prefekta.

Aktualne kierownictwo

Prefekt: Card. Víctor Manuel Fernández

Sekretarze do sekcji doktrynalnej: Rev.do Mons. Armando Matteo

Sekretarze Sekcja dyscyplinarna: S.E. Mons. John Joseph Kennedy

Sekretarz pomocniczy: S.E. Mons. Charles Jude Scicluna

Podsekretarz: S.E. Mons. Philippe Curbelié

Promotor sprawiedliwości: P. Robert Joseph Geisinger, S.I.

Adres pocztowy

Dykasteria Nauki Wiary
Palazzo del Sant’Uffizio
00120 Città del Vaticano