Rozpocznijmy w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Pokój z wami!

Dzień dobry wszystkim i witam serdecznie!

Z radością witam was w Watykanie podczas konferencji poświęconej tematowi „Refugees & Migrants in our Common Home” [„Uchodźcy i migranci w naszym wspólnym domu”]. Dziękuję organizatorom tych dni dyskusji, refleksji i współpracy, a także każdemu z was za obecność i wkład w tę inicjatywę.

Czas, który spędzacie razem, rozpoczyna trzyletni projekt, którego celem jest stworzenie „planów działania”, opartych na czterech fundamentalnych filarach: nauczaniu, badaniach, służbie i wsparciu. W ten sposób przyjmujecie zaproszenie skierowane przez Papieża Franciszka do społeczności akademickich, aby pomogły odpowiedzieć na potrzeby naszych wysiedlonych braci i sióstr, koncentrując się na obszarach swojej kompetencji (por. Przemówienie do uczestników spotkania poświęconego uchodźcom, zorganizowanego przez Papieski Uniwersytet Gregoriański, 29 września 2022 r.).

Wspomniane filary stanowią część tej samej misji: zgromadzenia najbardziej autorytatywnych głosów z różnych dyscyplin w celu odpowiedzi na pilne wyzwania związane z rosnącą liczbą osób dotkniętych migracją i wysiedleniem, szacowaną obecnie na ponad 100 milionów. Modlę się, aby wasze wysiłki w tym zakresie zaowocowały nowymi pomysłami i podejściami, dążącymi zawsze do umieszczenia godności każdej osoby ludzkiej w centrum każdego rozwiązania.

Pragnę zasugerować dwa tematy, które moglibyście włączyć do swoich planów działania w trakcie trwania spotkania: pojednanie i nadzieja.

Jedną z przeszkód, które często pojawiają się przy zmaganiu się z trudnościami tej skali, jest postawa obojętności zarówno ze strony instytucji, jak i pojedynczych osób. Mój czcigodny poprzednik mówił o „globalizacji obojętności”, w której przyzwyczajamy się do cierpień innych i nie staramy się ich już uśmierzać. To może prowadzić do tego, co wcześniej określiłem mianem „globalizacji bezsilności”, kiedy ryzykujemy, że staniemy się bierni, milczący i być może smutni, myśląc, że nie można nic zrobić w obliczu cierpienia niewinnych osób (por. Wideoprzesłanie z okazji przedstawienia kandydatury projektu „Gesti dell’accoglienza” [Gesty gościnności] do listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, 12 września 2025 r.).

Tak jak Papież Franciszek mówił o kulturze spotkania jako antidotum na globalizację obojętności, tak i my powinniśmy zaangażować się w walkę z globalizacją bezsilności, promując kulturę pojednania. W ten szczególny sposób spotykając się z innymi, „musimy spotykać się, lecząc nasze rany, wybaczając sobie zło, które wyrządziliśmy, a także to, czego nie zrobiliśmy, ale czego skutki ponosimy” (Tamże). Wymaga to cierpliwości, gotowości do słuchania, umiejętności identyfikowania się z bólem innych oraz uznania, że mamy te same marzenia i jednakowe nadzieje.

Chciałbym zatem zachęcić was do proponowania konkretnych sposobów promowania gestów i polityki pojednania, zwłaszcza na tych obszarach, gdzie istnieją głębokie rany spowodowane długotrwałymi konfliktami. Nie jest to łatwe zadanie, ale jeśli chcemy, aby wysiłki na rzecz trwałej zmiany zakończyły się sukcesem, muszą one obejmować sposoby poruszania serc i umysłów.

Przy formułowaniu waszych planów działania należy również pamiętać, że migranci i uchodźcy mogą być uprzywilejowanymi świadkami nadziei dzięki swojej rezyliencji i wierze w Boga (por. Orędzie na 111. Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy). Często zachowują oni swoją siłę, gdy szukają lepszej przyszłości, pomimo napotykanych przeszkód. Przygotowując się do obchodów Jubileuszu Migrantów i Misji w tym Jubileuszowym Roku Świętym, zachęcam was do uwydatnienia tych przykładów nadziei w społecznościach, którym służycie. W ten sposób mogą posłużyć one jako inspiracja dla innych i pomóc w opracowaniu sposobów radzenia sobie z wyzwaniami, przed którymi stanęli w swoim życiu.

Z tymi uczuciami życzę wam owocnej konferencji i modlę się, abyście – oświeceni Duchem Świętym – nadal starali się znaleźć całościowe rozwiązania w celu promowania kultury spotkania, pojednania i braterskiej solidarności z korzyścią dla wszystkich. Chętnie udzielam błogosławieństwa każdemu z was i wszystkim, którzy są włączeni w waszą misję. Dziękuję.

Módlmy się wspólnie, jak nauczył nas Jezus: Ojcze nasz...